برای اینکه گیاهان شاد و سالم بمانند، مهم است که یک محیط زندگی مناسب برای آن‌ها ایجاد شود. اگر رطوبت زیاد باشد یا دما روی میزان بیش از حد بالا یا پایینی تنظیم شده باشد، باعث مرطوب شدن بیش از حد محیط شده و در نتیجه گیاهان تحت فشار و تنش قرار می‌گیرند. گیاهان تحت فشار، بیشتر در برابر آفات، کپک و سفیدک آسیب‌پذیر هستند.
یادآوری این نکته مهم است که محیطی که دما و رطوبت در آن کنترل می‌شود، عملکرد گیاه را بهبود می‌بخشد و سرعت تعرق را برای جذب مواد مغذی افزایش می‌دهد و منجر به تولید محصولاتی خوشمزه‌تر، تولید سریع محصولات و توانایی هدایت گیاهان به سمت چرخه رشد می‌شود.
چالش‌های موجود در زمینه‌ی مدیریت دما و رطوبت چیست؟
حفظ ثبات و پیوستگی
حفظ درجه‌ی حرارت و رطوبت ثابت و پیوسته در داخل گلخانه، می‌تواند سخت باشد. مهم است که اطمینان حاصل شود که دما به طور مساوی در گلخانه توزیع می‌شود تا از ایجاد ریزاقلیم‌ها جلوگیری شود.
تعرق
مدیریت دما و رطوبت به شما این امکان را می‌دهد که میزان تعرق گیاهان را کنترل کنید. با حفظ رطوبت در سطحی مطلوب، می‌توانید تبخیر رطوبت روی برگ‌ها را افزایش دهید.
تراکم
اگر سطح رطوبت کنترل نشود، شبنم (میعان) روی گیاهان، میوه‌ها و دیواره‌ها ایجاد می‌شود. نواحیِ میعان، محیطی زمینه‌ای را برای رشد بیماری‌ها و کپک‌ها با اثراتی مضر برای محصولات شما ایجاد می‌کند.
تاثیرات بیرونی
مهم است از آنچه در خارج و داخل محیط رشد محصولات شما اتفاق می‌افتد، آگاه باشید تا هوای بیرون و داخل گلخانه را متعادل سازید، تا محیطی پایدار برای محصولات خود ایجاد کنید.
آیا دما و رطوبت از هم مجزا هستند؟
نه، این دو انحصاری نیستند. مهم است به خاطر داشته باشید هر بار که دما را تنظیم می‌کنید، این کار رطوبت را تحت تاثیر قرار می دهد (و برعکس). لازم است آزمایش‌هایی را برای یافتن سطوح مناسب دما و زطوبت برای گیاهان خود انجام دهید.
آیا یک راه حل برای همه حالات وجود دارد؟
خیر، هیچ راه حلی همگانی وجود ندارد که برای همه‌ی شرایط مناسب باشد. با توجه به اقلیم‌های مختلف در سراسر جهان، پرورش‌دهندگان محصولات باید از روش‌هایی استفاده کنند که به بهترین شکل با محیط آن‌ها سازگار است.
به عنوان مثال، یک پرورش‌دهنده در خوزستان با مشکلات گرما و رطوبت روبرو خواهد شد، اما فردی که محصولات کشاورزی خود را در کردستان کشت می‌کند، مشکلاتی در رابطه با محیط سرد و خشک دارد.
مسائل اقتصادی نیز باید مورد نظر قرار گیرد. در برخی از مناطق ممکن است برای تامین برق یا گاز، یارانه دریافت شود که به طرز قابل توجهی بر روشی که برای کنترل محیط خود انتخاب می‌کنید، تاثیرگذار است.
چند روش برای کنترل دما و رطوبت وجود دارد؟
روش‌های مختلفی برای کنترل محیط گلخانه وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید، از جمله فن‌ها، دریچه‌های تهویه، دیوارهای مرطوب، پارچه‌های سایه‌بان، گرمایش تابشی و ایجاد مه.
شما می توانید برای کنترل فن ها، دریچه های تهویه و دیر وسایل تنظیم دما و رطوبت به صورت خودکار از کنترلر دما و کنترلر رطوبت استفاده نمایید.
فن‌ها
برای اطمینان از حرکت پیوسته‌ی هوا در گلخانه‌ی خود، می‌توانید از دو نوع فن استفاده کنید. در مرحله اول، می‌توان یک فن افقی جریان هوا (HAF) را روی سقف و کناره‌های گلخانه نصب کرد.
HAF نه تنها مقرون به صرفه است، بلکه ریزاقلیم‌ها را از بین می‌برد و به رشد محصولات شما با سرعتی یکسان کمک می‌کند.
مرحله دوم یک فن خروجی (تخلیه) است. فن‌های خروجی با کشیدن هوا از بیرون و تبادل آن با هوای داخل گلخانه، گلخانه را خنک می‌کنند. استفاده از فن استخراج، به خنک نگه داشتن فضای داخلی گلخانه کمک می‌کند و می‌تواند رطوبت را کاهش دهد.
دریچه‌های تهویه (ونت‌ها)
هنگام بحث در مورد دریچه‌ها، اولین چیزی که باید به خاطر داشته باشید این است که فرقی نمی‌کند چه راه حل اتوماسیونی را انتخاب می‌کنید، فقط مطمئن شوید که یک ایستگاه هواشناسی دارید. یک ایستگاه هواشناسی به شما این امکان را می‌دهد که دما، رطوبت بیرون، سطح خورشید، سطح باران و باد را کنترل کنید. معمولا دو نوع دریچه‌ی تهویه استفاده می‌شود.
دریچه‌های سقفی، یک روش خنک‌کنندگیِ منفعل با استفاده از همرفت طبیعی هوای گرم است. از دریچه‌های جانبی دیواری، می‌توان برای محافظت از گیاهان و همزمان افزایش جریان هوا در گلخانه استفاده کرد.
دیوارهای مرطوب (وِت وال‌ها)
دیوار مرطوب، یک روش خنک‌کنندگیِ فعالانه برای کاهش دمای گلخانه است. در این روش از یک ناودان در بخش بالا استفاده می‌شود که آب از طریق دیواره مرطوب، پایین آمده و به لوله‌ی جمع‌آوری می‌ریزد.
سپس آب وارد یک سیستم فیلتراسیون می‌شود و دوباره به گردش درمی‌آید. ترکیبی از یک دیوار مرطوب و یک فن خروجی، روشی مقرون به صرفه برای 10 تا 15 درجه خنک کردن گلخانه‌هاست. هنگام استفاده از دیوارهای مرطوب، نظارت بر سطوح رطوبت و قطع جریان آب به دیوار مرطوب، در صورت افزایش رطوبت، بسیار مهم است.
پارچه‌های سایه‌بان
پارچه‌های سایه‌بان (Shade Cloths)، پرده‌هایی هستند که روی ریل‌هایی که در بالای محصولات شما قرار دارند باز می‌شوند. استفاده از انرژی خورشیدی به صرفه‌جویی در هزینه کمک می‌کند، اما باید اطمینان حاصل کنید که سطح قرار گرفتن در معرض انرژی خورشیدی در گیاهان را کنترل می‌کنید و از صفحه‌های سایه‌بان برای محافظت از نوک سبزی‌های برگ‌دار در برابر سوختن استفاده می‌کنید.
فاکتور مهم دیگری که باید در نظر گرفت، سطح انتقال است. هنگام انتخاب یک پارچه سایه‌بان، انتخاب برخی بافت‌های سفت‌تر یا شل‌تر، به طور قابل توجهی بر اقلیم تاثیر می‌گذارد. بافت شل‌تر، به رطوبت بیش از حد رسیدگی می‌کند، در حالی که بافت سفت‌تر، رطوبت و دما را داخل خود گیر می‌اندازد. می‌توان از خنک‌کنندگیِ تابشی برای جلوگیری از افت دما در طول شب و کاهش استرس و تنش در گیاهان در اقلیم سردتر استفاده کرد.
گرمایش تابشی
گرمایش تابشی، یک روش موثر برای گرم کردن گلخانه شما به ویژه برای محصول انگور (تاک) است. گرمایش تابشی با یک بویلر شروع می‌شود که توسط شیرهایی کنترل می‌شود که اجازه می‌دهند آب گرم از لوله‌های فلزی عبور کند، گیاهان را گرم کند و گرما را به گلخانه ساطع می‌کند. کنترل دمای آب در لوله‌ها به شما این امکان را می هد که دمای لوله را افزایش دهید و گرمای محیطی هوای اطراف گیاهان را تحت تاثیر قرار دهید.
ایجاد مه
گیاهان کوچک، گیاهان خرد و گیاهان رویشی، محیط‌های مرطوب‌تر را ترجیح می‌دهند. بسته به مکان و محیط شما، ممکن است لازم باشد یک سیستم رطوبت اضافه کنید.
یک راه مقرون به صرفه برای دستیابی به این هدف در یک محیط کنترل‌شده، شامل یک سیستم مه‌پاش است که مه را روی کل محصولات اسپری می‌کند. یک مشکل بالقوه‌ی این سیستم، این است که قطرات بزرگ آب ممکن است روی گیاهان شما بیفتد و به محصولات آسیب برساند.
گزینه‌ی دیگر، یک سیستم ایجاد مه با فشار بالا است که ذراتی بسیار کوچک ایجاد می‌کند که بدون آسیب رساندن به محصولات، رطوبت را افزایش می‌دهد. ترکیبی از پرده‌های انرژی و یک سیستم فاگینگ، رطوبت را در گلخانه‌ها حفظ می‌کند.
یافتن تعادل مناسب بین رطوبت و دما در محیط رشد شما، برای سلامت و موفقیت محصولات شما بسیار مهم است. اگر آماده‌اید گزینه‌های متناسب با نیازمندی‌های گلخانه‌ای خود را بررسی کنید، همین امروز با ما تماس بگیرید.